ТИЖОРАТ БАНКЛАРИДА РИСККА АСОСЛАНГАН АУДИТНИ ТАКОМИЛЛАШТИРИШ МАСАЛАЛАРИ
Keywords:
тижорат банклари, рискка асосланган аудит, халқаро аудиторлик стандартлари, ISA 315, ISA 330, кредит хавфи, ликвидлик хавфи, ахборот хавфлари, интеграциялашган аудитAbstract
мазкур мақолада тижорат банклари фаолиятида рискка асосланган аудитни ташкил этиш ва такомиллаштириш масалалари илмий-назарий ҳамда амалий жиҳатдан таҳлил қилинган. Халқаро аудиторлик стандартлари (ISA 315, ISA 330), Базель қўмитаси тавсиялари, COSO-ERM ва IFAC моделлари таҳлил қилиниб, уларнинг Ўзбекистон банк тизимида қўлланилишига баҳо берилган. Шунингдек, “Ҳалқ банки” АТБ мисолида кредит хавфи, ликвидлик хавфи ва операцион хавфларни баҳолаш амалиёти ўрганилган.
Тадқиқот натижасида миллий аудит амалиётида Risk Matrix ва Risk Score каби воситаларни жорий этиш, ахборот хавфларини аудит объекти сифатида киритиш, ички ва ташқи аудит ўртасида интеграциялашган тизим шакллантириш ҳамда автоматлаштирилган аудит дастурларини қўллаш зарурлиги асослаб берилди.
References
1. ISA 315 – Identifying and Assessing the Risks of Material Misstatement. International Auditing and Assurance Standards Board.
2. ISA 330 – Auditor’s Responses to Assessed Risks. International Auditing and Assurance Standards Board.
3. Basel Committee on Banking Supervision. Internal Audit in Banks and the Supervisor’s Relationship with Auditors. Bank for International Settlements, 2012.
4. COSO. Enterprise Risk Management – Integrated Framework. Committee of Sponsoring Organizations of the Treadway Commission, 2017.
5. Sheremet, S.V. Аудит. Москва: ИНФРА-М, 2020.
6. Епифанов, А.А. Банковский аудит. Киев: Знання, 2019.
7. Умаров, З.А. ва бошқалар. Банк аудити методологияси. Тошкент: ТДЮУ нашриёти, 2021.
8. Каримов, Н.Ф. “Organization internal audit in commercial banks and problems developing methodology”. – Иқтисод ва молия, №2, 2022.
