INKLYUZIV TA‘LIM – INKLYUZIV JAMIYAT SARI YO‘L

Abstract

ushbu maqolada inklyuziv ta’lim tizimi va uning inklyuziv jamiyatni shakllantirishdagi o‘rni legal, doctrinal, xalqaro tajriba doirasida va boshqa izlanishlar bo‘yicha tahlil qilinadi. Tadqiqot davomida O‘zbekiston Respublikasining “Ta’lim to‘g‘risida”gi Qonuni, “Nogironlar huquqlari to‘g‘risidagi BMT konvensiyasi” va boshqa normativ-huquqiy hujjatlar asosiy manba sifatida qo‘llanildi. Shu bilan birga, Finlyandiya, Kanada va Janubiy Koreya kabi rivojlagan mamlakatlarda inklyuziv ta’limning amaliy tajribasi tahlil qilindi. Maqolada inklyuziv ta’limning nafaqat pedagogik, balki huquqiy, doktrinal va ijtimoiy ahamiyati yoritiladi. Tadqiqot natijalari shuni ko‘rsatadiki, inklyuziv ta’lim jamiyatdagi farqlilikni boylik sifatida qabul qilishga, hamdardlik va bag‘rikenglik madaniyatini shakllantirishga yordam beradi. Shu bilan birga, O‘zbekiston sharoitida bu jarayon davlat siyosati va qonunchilik bilan qo‘llab-quvvatlanmoqda, amo pedagogik tayyorgarlik, infratuzilma va jamiyat ongidagi qarashlar sohasida hali yechimini kutayotgan muammolar mavjud. Maqolada inklyuziv ta’limning ijtimoiy taraqqiyot, insonparvarlik va adolat tamoyillari bilan bog‘liqligi shuningdek, jamiyatda stereotiplardan xoli muhit yaratishdagi roli tahlil qilinadi. Shu orqali maqola nafaqat ilmiy, balki amaliy tavsiyalarni ham ilgari suradi: ta’lim siyosatini mustahkamlash, pedagogik kadrlarga tayyorgarlik berish, ota-onalar va jamoatchilik bilan hamkorlikni kuchaytirish. Natijada, maqola xulosasida muallif inklyuziv ta’limni insonparvarlik, ijtimoiy adolat va bag‘rikenglikga asoslangan inklyuziv jamiyat sari yo‘l sifatida baholaydi.