ONLAYN PLATFORMALAR TUSHUNCHASI VA ULARNING MEHNAT MUNOSABATLARIDA SUBYEKT SIFATIDA ISHTIROKINING XUSUSIYATLARI
Keywords:
bandlik, virtual bandlik, gig-xodimlar, ijtimoiy himoya, raqamlashtirish, digitalization, hybrid platforms, Internet, online platforms, employee dismissal.Abstract
ushbu maqolada zamonaviy raqamli iqtisodiyotda keng tarqalgan onlayn platformalar tushunchasi, ularning huquqiy tabiati va mehnat munosabatlaridagi o‘rni tahlil qilinadi. Ayniqsa, platforma orqali bandlik (gig-ekonomika) holatlarida ish beruvchi va xodim o‘rtasidagi aloqalar qanday shakllanayotgani, bu holatlarning an’anaviy mehnat munosabatlaridan farqi yoritib beriladi. Shuningdek, maqolada onlayn platformalarning mehnat huquqi subyekti sifatidagi maqomi, ular tomonidan taklif etilayotgan ish shartlari va javobgarlik masalalari huquqiy jihatdan tahlil qilinadi. Xalqaro tajriba va O‘zbekiston qonunchiligi asosida platforma ishchilari huquq va manfaatlarini himoya qilish zarurati asoslantiriladi hamda mavjud normativ-huquqiy bo‘shliqlarni bartaraf etish bo‘yicha takliflar ilgari suriladi.
References
1. De Stefano, V. (2016). "The Rise of the ʼJust-in-Time Workforceʼ: On-Demand Work, Crowdwork, and Labour Protection in the ʼGig-Economyʼ". ILO Research Paper No. 5
2. Abdullayev M. Oʻzbekiston Respublikasida aholi bandligini taʼminlashdagi dolzarb masalalar//Iqtisodiyot va innovatsion texnologiyalar, 2021. №2. – B.114.
3. Handbook on Measuring Digital Platform Employment and Work. Availbale at: https://www.oecd.org/en/publications/handbook-on-measuring-digital-platform-employment-and-work_0ddcac3b-en.html.
4. Lorraine Charles, Shuting Xia and Adam P.Coutts. Digitalization and Employment. International Labour Organization. 2022. ISBN 978-92-2-037252-4. – P.5.
5. Ж.А.Мингалёва. Дистанционная занятост на онлайн интернет-платформах: современное состояние и проблем правового регулирования в России// Экономика и бизнес, 2021. №2. – C.107.
6. Cherry, M. A., Aloisi, A. "Dependent Contractors in the Gig Economy: A Comparative Approach" // American University Law Reviyew, 2017. – P.45
7. International Labour Organization (2021). World Employment and Social Outlook: The role of digital labour platforms in transforming the world of work. ILO Report
8. Prassl, J. (2018). Humans as a Service: The Promise and Perils of Work in the Gig Economy. Oxford University Press.
9. “Raqamlashtirish sharoitida ijtimoiy-mehnat munosabatlarining transformatsiyasi” mavzusidagi xalqaro ilmiy-amaliy konferensiya materiallari toʻplami. Masʼul muharrirlar: Sh.Ismoilov, X.Burxanxodjayeva. – Toshkent: TDYU, 2024.
